Het stelt kleinkinderen in staat om rechtstreeks van de nalatenschap van hun grootouders te erven, op voorwaarde dat de ouder volledig afstand doet van de nalatenschap. Dit mechanisme is vergelijkbaar met dat van substitutie.
Er zijn vele voordelen:
- het is niet nodig om een testament te schrijven,
- het vermijdt twee keer successierechten te betalen met soms zeer korte tussenpozen.
Nieuw decreet van het Waals Parlement van 3 mei 2019.
Eind 2018 heeft het Waals Parlement zich opnieuw gebogen over de "erfenissprong" op het vlak van de schenkingsrechten. Het doel: voorzien in een verlaagd tarief van 0% wanneer een ouder die in de eerste graad erft, deze erfenis geheel of gedeeltelijk schenkt aan zijn directe nakomelingen in de eerste graad. Er zijn echter een aantal voorwaarden aan verbonden:
- de verklaring van de "erfenissprong" ("de doorgeefschenking") moet met een authentieke akte worden gestaafd,
- de doorgeefschenking moet worden gedaan en geregistreerd binnen een termijn van negentig (90) dagen na de indiening van de verklaring van erfopvolging, met inachtneming van de hieronder vermelde termijn,
- de successierechten moeten door de erfgenaam zijn betaald,
- de doorgeefschenking mag niet bedoeld zijn om de eigendom van het geschonken goed te splitsen, en
- het voorwerp van de doorgeefschenking mag geen onroerend goed zijn.
De termijn waarbinnen de aangifte van de erfopvolging moet worden ingediend, is die bedoeld in de artikelen 40 en 41 van het Wetboek van Successierechten (Waals Gewest), dat wil zeggen in principe vanaf de datum van het overlijden van de overledene:
- 4 maanden, in geval van overlijden in België
- 5 maanden, in geval van overlijden in een ander EU-land
- 6 maanden, in geval van overlijden buiten de EU
De Waalse regering heeft nog geen datum van inwerkingtreding vastgesteld.
Hoe zit het met het Vlaams Gewest?
Tot 1 september 2018 was, net als in het Waalse Gewest, "generation skipping" mogelijk, maar door middel van een verklaring van verwerping. De ervende ouders hadden immers het recht om de nalatenschap van hun eigen ouders te verwerpen ten gunste van de kinderen. De successierechten die door de kinderen zouden betaald worden mochten echter niet lager zijn dan de successierechten die de ouders normaal gesproken zouden verschuldigd zijn.
In het kader van de successiehervorming van vorig jaar, werd in Vlaanderen voorzien dat iedereen de successierechten zou betalen voor zijn daadwerkelijk ontvangen deel. Als gevolg hiervan zouden de successierechten waarschijnlijk lager zijn omdat de progressiviteit van de tarieven lager zou zijn.
Daarna is het decreet van maart 2018, dat op 1 september 2018 in werking trad en gewijzigd werd door het decreet van 21 december 2018, nog verder gegaan door een "gedeeltelijke erfenissprong" mogelijk te maken. Een erfgenaam heeft dan de mogelijkheid om zijn nalatenschap geheel of gedeeltelijk, vrij van schenkingsrechten, aan zijn nakomelingen door te schenken, op voorwaarde dat:
- het overlijden heeft plaatsgevonden na 31 augustus 2018,
- de verklaring van "erfenissprong" ("de doorgeefschenking") wordt vastgelegd in een een authentieke akte, waarin uitdrukkelijk om de vrijstelling wordt verzocht en niet is onderworpen aan een opschortende voorwaarde,
- de doorgeefschenking wordt gedaan en geregistreerd binnen één jaar na het overlijden,
- de successierechten werden betaald door de erfgenaam,
- de erfenis werd verworven in directe lijn tussen partners in het Vlaamse Gewest.
Toch heeft het Vlaams Parlement in zijn decreet van 21 december 2018 de volgende grenzen gesteld:
- de vrijstelling van schenkingsrechten is beperkt tot het bedrag van de successierechten die op het geschonken goed worden geheven.
- de vrijstelling is beperkt tot de brutowaarde van het aan successierechten onderworpen goed en is evenredig indien de schenking aan verschillende personen gebeurt.
- onroerend goed is vrijgesteld op voorwaarde dat het niet volledig buiten de nalatenschap ligt (de schenking moet betrekking hebben op onroerend goed dat daadwerkelijk is verkregen binnen het kader van de nalatenschap).
Hoe zit het met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?
Hier bestaat alleen een analyse van de "erfenissprong" die vergelijkbaar is met die van de substitutie, zoals in het Waalse Gewest. Er is nog geen decreet in de maak.